Thị Trường và Khác Biệt: Hai Yếu Tố Quyết Định Để Khởi Nghiệp Thành Công
Không có một công thức thành công cho khởi nghiệp. Bởi vì, nếu có “công thức” thì phần lớn những công ty khởi nghiệp đã thành công.
Trước khi nói đến “khởi nghiệp”, chúng ta cũng nên tìm hiểu về khái niệm này.
Khởi nghiệp luôn gắn liền với ý tưởng mới (tính mới) và sáng tạo.
✨ Thế nào là tính mới?
Tính mới có thể bắt nguồn từ (i) sản phẩm dịch vụ “cũ” đã có trên thị trường, nhưng cách thức kinh doanh hoàn toàn mới.
Hoặc, (ii) sản phẩm dịch vụ mới chưa có trên thị trường nhưng với cách kinh doanh cũ.
Hoặc, (iii) sản phẩm dịch vụ mới với cách thức kinh doanh hoàn toàn mới.
Vậy yếu tố cuối cùng, (iv) sản phẩm dịch vụ cũ (đã có trên thị trường) với cách kinh doanh cũ (như cách những đơn vị khác đang kinh doanh) thì khó có thể xem là tính mới. Trường hợp này được gọi là “lập nghiệp” hoặc chỉ đơn giản là kinh doanh thuần túy, chứ không phải khởi nghiệp.
✨ Vấn đề thứ 2 là tính sáng tạo?
Tính sáng tạo trong khởi nghiệp hàm ý đề cập đến: “Cách giải quyết vấn đề, đưa ra những giải pháp khác biệt so với những gì đã có, mang lại lợi ích và hiệu quả hơn”.
Như vậy, tính mới và sáng tạo trong khởi nghiệp phải có sự khác biệt với những gì hiện có trên thị trường.
Nếu sản phẩm, dịch vụ của bạn chưa có trên thị trường, thì, đó là sự “khác biệt duy nhất”. Ví dụ, mạng xã hội Facebook “trước đây” có thể xem là “khác biệt duy nhất”, vì chưa có nền tảng nào tương tự vào thời điểm nó ra mắt.
Nếu sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn không phải là khác biệt duy nhất, thì, nó có sự khác biệt gì so với “những gì” đã hiện hữu?
Nếu không tìm ra điểm khác biệt, hoặc “khác biệt duy nhất”, liệu rằng, bạn có đủ sức cạnh tranh. Bởi vì, bạn không phải là “người chơi” duy nhất.
Câu hỏi, tại sao khách hàng lựa chọn sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn, mà không phải những sản phẩm hoặc dịch vụ khác?
Sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn “hữu ích” và mang lại những giá trị gì cho khách hàng?
✨ Cách tiếp cận thị trường
Thị trường là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của khởi nghiệp?
Một trong những vấn đề quan trọng là dung lượng hay quy mô thị trường đối với sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn có đủ lớn để tạo ra sự tăng trưởng hoặc mở rộng (Scale up) hay không?
Rõ ràng, những sản phẩm dịch vụ công nghệ thường sẽ mang lại sự tăng trưởng nhanh hơn so với sản phẩm truyền thống, bởi vì, nó không có tính “biên giới”.
✨ Có 2 vấn đề trong cách tiếp thị trường đối với khởi nghiệp?
Thông thường, khởi nghiệp thường liên quan một ý tưởng nào đó.
Ý tưởng đó nên bắt đầu từ câu hỏi, sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn giúp “giải quyết vấn đề gì” hoặc “mang lại điều gì hữu ích có giá trị” đối với khách hàng.
Nhiều bạn khởi nghiệp bắt đầu từ ý tưởng, những lại chưa xác định được nó giải quyết vấn đề cụ thể gì cho khách hàng hoặc mang lại giá trị gì cho họ?
Trong buổi lễ ra mắt làng công nghệ sinh thái ECOTECH, chúng tôi có hỏi 1 bạn “tạm gọi” khởi nghiệp trong lĩnh vực gia vị là: Sản phẩm gia vị của bạn có gì khác biệt?
Liệu rằng, với giá cao hơn các sản phẩm hiện có trên thị trường, nhưng bao bì chưa đẹp và tinh tế như vậy, khách hàng sẽ lựa chọn sản phẩm của bạn?
Sau khi trao đổi, chúng tôi đã hỏi về lý do gì, bạn kinh doanh gia vị? Bạn ấy nói rằng, vì đi công tác nước ngoài nhiều và không quen với thức ăn ngoại, từ đó, ý tưởng kinh doanh “gia vị” xuất hiện?
Chúng tôi hỏi tiếp, kênh bán hàng của bạn là gì? Đối tượng hướng đến?
Sau khi trao đổi, chúng tôi gợi ý, nếu tiếp tục mô hình hiện tại, chắc chắn, bạn sẽ khó cạnh tranh với những sản phẩm hiện có trên thị trường?
Bạn thiếu kênh bán hàng, chưa định vị được dòng sản phẩm, chưa xác định đối tượng? Bao bì chưa tinh tế và đẹp, giá cả chưa hợp lý, làm sao có thể cạnh tranh được?
Một ví dụ nhỏ như vậy, cho thấy, nhiều bạn tạm gọi là “khởi nghiệp” chưa xác định được “lợi thế” và sự “khác biệt” của sản phẩm và dịch vụ của mình là gì?
✨ Vấn đề khởi nghiệp nhiều bạn trẻ tại Việt Nam
Rất nhiều, có thể nói là phần lớn, nhiều bạn khởi nghiệp rất thiếu và yếu về Marketing, xây dựng mô hình bán hàng và kinh doanh.
Cho dù khởi nghiệp trong lĩnh vực “công nghệ” hoặc kinh doanh sản phẩm truyền thống, vấn đề Marketing và mô hình bán hàng là rất quan trọng.
Tất nhiên, yếu tố cốt lõi không thể thiếu vẫn là sản phẩm và dịch vụ. Đối với sản phẩm truyền thống, “bao bì dù có đẹp, chất lượng tốt”, định giá sai, cũng có thể thất bại.
Đối với sản phẩm và dịch vụ? Câu hỏi vẫn là, nó giúp giải quyết vấn đề gì cho khách hàng hoặc cung cấp giá trị gì cho họ?
Nếu chưa tìm ra điểm khác biệt, hoặc “khác biệt duy nhất”, thì, rất khó để thành công trong khởi nghiệp.
Nếu chỉ mới có ý tưởng khởi nghiệp? Bạn sẽ phải đặt câu hỏi: Sản phẩm, dịch vụ hoặc giải pháp của bạn giúp giải quyết vấn đề gì cho khách hàng? Câu hỏi tiếp theo, có bao nhiêu khách hàng cần đến điều đó? (quy mô thị trường).
✨ Kênh bán hàng
Hiện nay, với sự phát triển của thương mại điện tử, ngoài kênh truyền thống như: Kênh GT (chợ), siêu thị (MT), cửa hàng tiện lợi (CVS), thì kênh online là không thể thiếu.
Việc xây dựng 1 website bán hàng, tạo cửa hàng trên các sàn thương mại điện tử là khá dễ dàng.
Tuy nhiên, nếu thiếu kiến thức về Marketing, đặc biệt là Digital Marketing, thì, sẽ việc bán hàng qua kênh Online cũng sẽ khó khăn.
Ý tưởng trong khởi nghiệp thật sự “không có nhiều giá trị”, điều quan trọng là tính khả thi và thực thi ý tưởng đó như thế nào? Nói cách khác, việc chuyển ý tưởng thành hành động thực tế là quan trọng hơn.
Nói tóm lại vấn đề quan trọng để khởi nghiệp, hãy tư duy theo cách giải quyết vấn đề.
Cụ thể là, sản phẩm, dịch vụ và giải pháp của bạn giúp giải quyết vấn đề gì cho khách hàng?
Chúc các bạn khởi nghiệp thành công?
