Nhằm chia sẻ, trao đổi với Lãnh đạo các Tỉnh/Thành phố về vai trò, phương pháp và mô hình xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo cho địa phương, ngày 20-21/5/2022 vừa qua, Liên đoàn Thương mại và Công nghệ Việt Nam – VCCI phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh tổ chức “Diễn đàn cấp cao về xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp địa phương”. Diễn đàn được tổ chức ở tỉnh Quảng Ninh với sự tham gia của Ông Trần Văn Tùng – Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Ông Phạm Hồng Quất – Cục trưởng Cục Phát triển thị trường doanh nghiệp khoa học và công nghệ (Cục PTTTDN), Bộ Khoa học và Công nghệ; đại diện của VCCI; đại diện lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh và hơn 20 lãnh đạo Ủy ban nhân dân các tỉnh/thành phố, các sở ngành; đại diện các đại sứ quán và các chuyên gia khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong và ngoài nước.
Diễn đàn cấp cao tại Quảng Ninh
Khai mạc diễn đàn, Chủ tịch VCCI – ông Phạm Tấn Công chia sẻ về tình hình kinh tế Việt Nam trong nửa đầu năm nay. Cuối tháng 4 vừa qua, VCCI đã công bố Báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2021. Báo cáo đánh giá cao chính quyền nhiều tỉnh/thành phố về sự năng động, tiên phong, tinh thần làm việc có trách nhiệm và chỉ ra nhiều điểm sáng của môi trường kinh doanh các tỉnh, thành phố. Đặc biệt là vấn đề môi trường, đây là một trong những “chìa khóa” cho sự tăng trưởng trong năm 2022 và những năm sắp tới.
Trong thời đại công nghệ phát triển như vũ bão, khởi nghiệp sáng tạo không còn là một lựa chọn mà trở thành điều tất yếu. Cùng với khởi nghiệp sáng tạo, mô hình “đổi mới sáng tạo mở” sẽ là động lực để kinh tế đất nước phát triển bền vững.
Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo mở
Ông Trần Văn Tùng, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ phát biểu
Phát biểu tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Trần Văn Tùng cho rằng, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo không chỉ là lĩnh vực hoạt động của một bộ phận mà còn là của xã hội để phát triển kinh tế – xã hội đất nước. Thực tế đã chứng minh, khởi nghiệp và tạo dựng doanh nghiệp sáng tạo là động lực thiết yếu của nền kinh tế, giải quyết các khó khăn, thách thức toàn cầu, hướng đến phát triển bền vững. Hiện nay, Bộ KH&CN đang thúc đẩy mô hình đổi mới sáng tạo mở. Mở ở đây là việc các doanh nghiệp trong và ngoài nước là những người đặt đề bài, vấn đề cần giải quyết; ý tưởng sáng tạo sẽ đến từ những người làm khởi nghiệp, trả lời các bài toán của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, Chính phủ, các cơ quan cũng sẽ là người đặt đề bài cho hệ sinh thái và sau đó cũng là người khách hàng sử dụng kết quả đó. Có như thế, những ý tưởng sáng tạo của hệ sinh thái khởi nghiệp mới dễ đi vào đời sống, giúp phát triển kinh tế – xã hội.
Bên cạnh đó, muốn hình thành doanh nghiệp khởi nghiệp từ ý tưởng của mình thì người khởi nghiệp phải được trang bị đầy đủ các kiến thức có liên quan. Hành trang kiến thức đó xuất phát từ chính bản thân họ bằng việc tự học, tự tích lũy kinh nghiệm. Nó còn đến từ những chia sẻ, cố vấn, đào tạo từ các cá nhân hay doanh nghiệp đi trước với những bài học, kinh nghiệm họ đã trải qua trong quá trình khởi nghiệp. Ngoài ra, họ cần được hỗ trợ về nguồn lực ban đầu.
Thứ trưởng nhấn mạnh công tác thông tin, tuyên truyền cũng rất quan trọng để tạo lập “văn hóa khởi nghiệp”. Khởi nghiệp chưa bao giờ là dễ và sẽ có những lần thất bại nhưng chúng ta phải biết “chấp nhận thất bại”, qua thất bại mới đến thành công. Tư duy đó cần đưa vào lớp trẻ, vào những người mới khởi nghiệp. Xã hội cũng cần hiểu rằng, những người đó tuy thất bại nhưng thực sự họ đang học tập, học tập từ thất bại của mình để rút kinh nghiệm cho những lần sau.
Cũng trong văn hóa khởi nghiệp, mục đích của doanh nghiệp khởi nghiệp ko chỉ là kinh doanh, sản xuất, tạo ra lợi nhuận, bản chất của khởi nghiệp là tạo ra giá trị. Tham gia vào hệ sinh thái cần tạo ra những giá trị của doanh nhân, của sản phẩm, của doanh nghiệp.
Và để xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp thành công, các địa phương và các ban, ngành liên quan cần có đủ kiến thức, kỹ năng tạo lập hệ sinh thái khởi nghiệp tương thích với các quốc gia khác đang triển khai; cần hiểu đúng và xây dựng văn hóa khởi nghiệp.
Bức tranh khởi nghiệp sáng tạo tại tỉnh Quảng Ninh
Ông Phạm Tấn Công – Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và ông Bùi Văn Kháng – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh
Với sự hỗ trợ, giúp đỡ của Bộ Khoa học và Công nghệ, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cùng các Bộ, ngành Trung ương, hoạt động thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ở Quảng Ninh được quyết liệt triển khai, thực hiện, cùng môi trường đầu tư kinh doanh liên tục được cải thiện, bước đầu đã khơi dậy, lan tỏa được tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo đến mọi tầng lớp nhân dân, doanh nghiệp và nhất là lực lượng thanh niên, sinh viên.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Bùi Văn Khắng cho biết, hiện nay tỉnh Quảng Ninh đã hình thành 24 Câu lạc bộ khởi nghiệp với gần 500 thành viên. Các diễn đàn, cuộc thi về sáng tạo khởi nghiệp tổ chức trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh được hàng nghìn thanh niên tại các huyện, thị xã, thành phố nhiệt tình tham gia, thu hút nhiều ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp có tiềm năng phát triển thành sản phẩm, dịch vụ sáng tạo.
Tuy nhiên, từ góc độ địa phương, ông Khắng nhận thấy hoạt động khởi nghiệp hầu hết chỉ dừng lại ở khởi nghiệp đơn thuần, dựa trên khai thác thế mạnh của địa phương, vùng miền. Đã có những ý tưởng áp dụng công nghệ trong hoạt động khởi nghiệp của mình nhưng chưa rõ nét, chưa thực sự được coi là khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Việc kêu gọi vốn đầu tư từ các nhà đầu tư, tập đoàn lớn là còn khó khăn. Bên cạnh đó, các chính sách và hoạt động hỗ trợ còn chưa hiệu quả, rời rạc nên quá trình hình thành từ ý tưởng đến khi thành lập doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn.
Từ trái qua phải) Nhà báo Phạm Ngọc Tuấn (Tổng Biên tập Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp), Ông Phạm Hồng Quất (Cục trưởng Cục PTTTDN), TS. Đàm Quang Thắng (Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo Quốc gia (VSMA) chủ trì tọa đàm.
Trong khuôn khổ Diễn đàn cấp cao, chiều ngày 21/5 diễn ra hai tọa đàm về xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST mở quốc gia và địa phương vai trò tập đoàn, doanh nghiệp trong hệ sinh thái ĐMST địa phương. Tại tọa đàm, Cục trưởng Phạm Hồng Quất cho rằng vai trò dẫn dắt của chính quyền và độ mở của chính sách là hai yếu tố tạo điều kiện tối đa cho các tập đoàn, doanh nghiệp tham gia vào hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở. Các đại biểu tham gia cũng đã trao đổi, thảo luận, đưa ra các sáng kiến về xây dựng đổi mới sáng tạo mở ở địa phương, đồng thời kiến nghị tháo gỡ những khó khăn như “xác định rõ đối tượng khởi nghiệp là ai”, “khởi nghiệp không chỉ dân vận mà phải quan vận”, “vì sao có những chính sách ưu đãi cho KCN mà không có cho không gian khởi nghiệp”…
Nguồn: Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo Quốc Gia (NNSSC, Cục Phát triển thị trường doanh nghiệp khoa học và công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ
